In het spoor van de wolf - stage in Noord-Duitsland (VOL)

Datum: 
dinsdag, 20 februari 2024 tot zondag, 25 februari 2024
Locatie: 
Niedersachsen (D), nabij de grens met Mecklenburg-Vorpommern en Sachsen-Anhalt

Europese wolf - foto: Rudmer Zwerver

Wat maakte de vermoorde Limburgse wolvin Naya zo bijzonder? Uiteraard het feit dat het meer dan 100 jaar geleden was dat de laatste wolf in Nederland en België werd gezien, maar zeker ook de halsband die Naya lange tijd gedragen heeft. Dankzij de GPS-tracker konden specialisten elke beweging volgen en exact weten waar ze zich ophield, via welke route en aan welk tempo ze vanuit Duitsland door Nederland naar Leopoldsburg liep.

Ook in haar nieuwe territorium in Belgisch Limburg kon ze maandenlang gevolgd worden. Naya werd één van de meest beroemde wolven in Europa: binnen- en buitenlandse pers volgden haar doen en laten. In maart 2018 arriveerde een mannelijke wolf, Roger, ook uit Noord- Duitsland, maar die werd al na enkele dagen doodgereden. In de zomer van 2018 vond Naya dan alsnog een partner, wolf August, die via Nederland en het noorden van Duitsland kwam afgezakt uit Oost-Europa.

In mei 2019 kreeg Naya welpen, maar kort daarna werd ze vermoord. Haar welpen stierven van ontbering. Daarmee kwam een triest en vroegtijdig einde aan het eerste wolvenroedel op Vlaamse bodem. Vervolgens kwam een nieuwe wolvin uit Duitsland aanlopen, Noëlla. Zij werd de nieuwe partner van wolf August en had er vier keer welpen mee. In juli 2023 stierf August onder een auto toen hij met voedsel op weg was naar zijn kroost.

Intussen kwamen nog meer Duitse wolven naar België, waaronder de inmiddels beroemde maar dode wolf Billy, wolf Klaas en 'de wolf van Kalmthout'. Ook de eerste wolven in de Hoge Venen - Akéla en Maxima - kwamen uit Duitsland.

Wolvendrollen snuiven - foto: Jan Loos

Samen met onze partner Starling natuurreizen organiseren we een exclusieve wolvenstage naar de Duitse regio's die lijken te fungeren als een echt wolvenfabriekje voor Vlaanderen. We trekken naar de geboorteplek van Naya en de heimat van verschillende andere wolven die als jongvolwassen zwerver door Vlaanderen passeerden.

Eén van de onderzoekers die betrokken is bij de monitoring van de Duitse wolvenpopulatie neemt ons vijf dagen lang op sleeptouw in zijn onderzoeksgebied. Hij toont ons hoe je wolvensporen en -uitwerpselen kunt herkennen en hoe wolven hun territorium afbakenen. We ontdekken welke prooien een wolf najaagt en zien hoe de onderzoeker de wolven monitort. We leren ook hoe je een wolvenspoor nauwkeurig opmeet en documenteert. Helemaal spannend is het ophangen en uitlezen van cameravallen.

In het kielzog van de onderzoeker leren we deze intrigerende dieren en hun leefgebied helemaal kennen. Ons ultieme doel is misschien wel een wilde wolf spotten! Daarvoor kunnen we echter absoluut geen garantie geven.

Noteer dat dit een reis vol wildspotting is: we gaan meerdere ochtenden muisstil 'aanzitten' op observatietorens met grote kans op waarnemingen van ree, damhert, edelhert en wild zwijn. Daarvoor moeten we al in het pikdonker ter plaatse zijn. Andere ochtenden maken we een 'wolfstour' en vinden we volop wolvensporen en -drollen. 's Avonds voorzien we lezingen en foto- en videopresentaties over wolven.

Bij de Elbe - foto: Jan Loos

In het woud van Göhrde leven flink wat dassen, boommarters, wasberen en wasbeerhonden. Ook raven zijn gegarandeerd - waar de raven zijn, zijn de wolven! - , en verder vogelsoorten als geelgors, rode wouw en alle soorten spechten. De hele streek is ook broedgebied van kraanvogels; in het vroege voorjaar staan overal koppels kraanvogels te baltsen op de akkers. Nog een tot de verbeelding sprekende broedvogel hier is de zeearend. Waarnemingen gegarandeerd! Verder mag je soorten verwachten als havik, slechtvalk, blauwe kiekendief, bonte kraai, velduil, klapekster, houtsnip, kruisbek, goudvink en ooievaar. Wie te veel naar de lucht kijkt, dreigt uiteraard de wolvensporen te missen.

Vanuit Göhrde - nog behorend tot Niedersachsen - steken we met een veerboot de machtige Elbe over en bezoeken we de naburige deelstaat Mecklenburg-Vorpommern, voormalig grondgebied van de DDR. Je komt terecht in een totaal andere wereld, met een heel andere bouwstijl en sfeer. Oude grenstorens en stukken van het ijzeren gordijn - dat zowel voor mensen als voor wolven hermetisch dicht was - herinneren aan een niet eens zo ver verleden. De vallei van de Elbe is een prachtige wetland met in deze periode diverse soorten eenden en futen, grote zaagbekkenbrilduikers, grote zilverreigers en duizenden kolganzen... De zeearend is hier nooit ver weg.
 
Hier ligt ook de Lübthener Heide, het geboortgebied van Naya, dat we te voet doorkruisen. Als je hier rondloopt, begrijp je ten volle waarom Naya 1.000 km gelopen heeft alvorens ze op de militaire terreinen in Belgisch Limburg vond wat ze zocht: een gebied dat als twee druppels water lijkt op haar geboortegebied. Voor Naya was Limburg echt thuiskomen. We bezoeken ook de plek waar ze als puberende wolf drie keer de Elbe overzwom, twee keer om te oefenen (heen en terug) en één keer om definitief te vertrekken.
 
Wolvendrol - foto: Jan Loos

Tijdens deze reis bezoeken we minimaal vier verschillende wolventerritoria: die van het Göhrde-roedel, het Lucie-roedel, het Lübtheener roedel en het Gartow-roedel, telkens heel verschillende biotopen en daardoor ook iedere keer andere ervaringen.

We gaan ook op bezoek bij schapenhouders en ervaren welke draadrasters werkelijk het predikaat 'wolf-proof' verdienen. Dat zijn er niet zo veel... We maken kennis met ontzagwekkende kuddebewakingshonden en ontdekken hoe de mensen hier opnieuw hebben leren samenleven met wolven door preventieve acties te ondernemen om conflicten tussen wolf en mens te voorkomen.

Naargelang onze reisroute dat toelaat - die hangt af van de locaties waar we de deelnemers oppikken - proberen we op de heen- en terugreis ook andere plaatsen te bezoeken waar Naya, Roger, August, Noëlla, Billy, Klaas en andere wolven met zekerheid zijn langsgelopen. Zo krijgen we maximaal inzicht in de vernuftige manier waarop wolven zich verplaatsen.

We gaan zeker kijken naar de twee kilometer lange hangbrug over de Rijn in Emmerich en we leggen uit waarom we quasi zeker weten dat Naya deze brug heeft genomen. Via het fietspad, door een betonnen berm gescheiden van de auto's, heeft ze één van de grootste barrières op haar tocht overwonnen.

Op de terugweg bezoeken we het Wolfcenter Dörverden, een professioneel gerunde opvang voor Europese wolven. Het wolfcenter timmert aan de weg voor een breed maatschappelijk draagvlak voor de wolf.

Vlaamse wolven met Duitse roots - foto: Ernesto Zvar

Accommodatie en vervoer

We rijden per minibus naar Duitsland. De opstapplaatsen in Vlaanderen en Nederland worden zo efficiënt mogelijk gekozen aan de hand van de woonplaatsen van de deelnemers zodra alle deelnemers bekend zijn. We verblijven vijf nachten in een eco-hotel midden in wolvengebied. Elke dag smullen we van een lekker ontbijt en luchpakket en een heerlijk biologisch buffet (zowel vegetarisch als vlees & vis). De locatie van het hotel is fantastisch, midden in het 9 000 hectare grote woud van Göhrde. Terwijl jij slaapt, lopen de wolven er letterlijk door de tuin. 's Ochtends staan de kraanvogels soms te baltsen op het grasland naast het hotel.

Je bent goed omringd!

Onze gids is Duitstalig, maar begeleider Jan Loos van Landschap vzw en Welkom Wolf zorgt voor vertaling en duiding waar nodig en begeleidt ook zelf alle excursies. 's Avonds verzorgt Jan ook twee lezingen over de comeback van de wolf in Europa, uiteraard met extra veel aandacht en kaartmateriaal over de situatie in Duitsland, Nederland en België. De hele week lang krijg je letterlijk 'tussen de soep en de patatten' nog veel meer wolvenweetjes aangereikt.

Uiteraard zijn jouw medereizigers net zo gepassioneerd door wolven als jijzelf! Hier is een hecht team van toekomstige experts/vrijwilligers in de maak! Uiteraard hopen wij ook thuis, in eigen land, nog te kunnen genieten van de expertise die jij in Duitsland opdoet. De wolven gaan immers blijven komen, ook naar Nederland en België...

Zwervende wolf - foto: Lars Soerink (Vilda)

Is deze wolvenstage iets voor jou?

Ben je onwaarschijnlijk geboeid door zoogdieren en in het bijzonder door wolven? Lijkt het je wel iets om met echte experten op pad te gaan en van hen alles te leren over het gedrag van de wolf? Kan je daarnaast ook nog genieten van spectaculaire vogelwaarnemingen? Ben je sociaal en wil je graag leren, samen met anderen? Dan is deze wolvenstage echt iets voor jou!

Klimaat en kledij

Voorzie voldoende warme en waterdichte kleding. Stevige, waterdichte stapschoenen zijn een must, maar laarzen heb je niet nodig. Regen en sneeuw zijn niet ondenkbaar in februari, dus een warme muts, sjaal en handschoenen zijn geen overbodige luxe. 

Programma

  • Dinsdag 20 februari: heenreis naar Noord-Duitsland met één of meer minibusjes. De opstapplaatsen in Vlaanderen en Nederland worden bepaald in functie van de woonplaatsen van de deelnemers. Onderweg houden we tussenstops bij hotspots langs de reisroute van Naya, Roger, August, Noëlla, Billy, Klaas en andere wolven, onder meer bij de twee kilometer lange hangbrug in Emmerich (D) die Naya gebruikte om de Rijn over te steken. Aankomst om 18u30 in Göhrde. 's Avonds lekker dineren en een eerste wolvenlezing.
  • Woensdag 21 februari tot zaterdag 24 februari: vier volle dagen stage onder de vleugels van twee echte experts. We volgen de Duitse onderzoeker op zijn dagelijkse routine, we bezoeken een schapenhouder en verkennen vier verschillende wolventerritoria, waaronder het geboortegebied van Naya. Doorgaans doen we een ochtendexcursie bij zonsopgang, gevolgd door een heerlijk, uitgebreid ontbijt. Daarna twee halve dagexcursies of een hele dagexcursie. 's Avonds wolvenlezing, fotopresentatie of video's van wildcamera's kijken. Uiteraard staat het iedereen vrij om af en toe een activiteit over te slaan. Ons aanbod is behoorlijk intensief, maar je mag gerust af en toe wat tijd nemen voor jezelf. Er is een gratis sauna en er kunnen op aanvraag zelfs massages geregeld worden! Niemand verwacht dat je aan alle activiteiten deelneemt, maar echte die-hards mogen dat wel.
  • Zondag 25 februari: een laatste ochtendexcursie, gevolgd door een onvergetelijke brunch. Vanaf 11u terugreis naar Nederland en België met nog een stevige tussenstop in het Wolfcenter Dörverden.

Brug over de Rijn in Emmerich - foto: Jan Loos

Prijs

Basisprijs: 1.370 euro voor leden van Landschap vzw, 1.395 euro voor niet-leden. In deze prijs zijn inbegrepen: vervoer met minibus heen & terug van/naar verzamelplaatsen in Vlaanderen en Nederland, alle vervoer ter plaatse, 6 dagen/5 nachten in een exclusief biohotel in vol pension op basis van tweepersoonskamers, alle excursies, veerdienst en reisbegeleiding. De prijs is exclusief private aankopen en consumpties.

Wil je een single optie (één persoon die een tweepersoonskamer alleen gebruikt), dan betaal je een toeslag van 210 euro.

Noteer dat leden van Landschap vzw een korting van 25 euro per persoon genieten, terwijl het (gezins)lidmaatschap maar 27 euro bedraagt! Nog geen lid? Ontdek hier de ledenvoordelen, word lid en geniet meteen van de ledenkorting (die geldt per persoon!) op deze reis.

Restant van het IJzeren Gordijn aan de Elbe - foto: Jan Loos

Inschrijven

Inschrijven doe je uitsluitend via deze link op de website van Starling.

Voor meer info mag je contact nemen met:

Foto's

Copyright © 2012 Landschap VZW - Site by Bart Heirweg